Gấc là một loại quả phổ biến ở nhiều vùng nhiệt đới, đặc biệt là tại Việt Nam. Gấc không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn truyền thống mà còn được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe tuyệt vời. Với hàm lượng chất chống oxy hóa cao, đặc biệt là lycopene và beta-carotene, gấc có tác dụng tốt cho mắt, da, và sức khỏe tổng thể.
Việc trồng gấc tại nhà không quá phức tạp, và một trong những phương pháp đơn giản và hiệu quả nhất là trồng gấc bằng dây. Trong bài viết này, Cây Cảnh Quảng Bình sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về cách trồng gấc bằng dây, từ khâu chuẩn bị cho đến chăm sóc và thu hoạch.
Mục Lục
Toggle1. Lợi Ích Của Việc Trồng Gấc Tại Nhà
1.1. Tốt Cho Sức Khỏe
Gấc chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin A, E, C và các chất chống oxy hóa mạnh như beta-carotene và lycopene. Những chất này giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, hỗ trợ sức khỏe tim mạch, cải thiện thị lực, và làm đẹp da. Ngoài ra, dầu gấc còn được sử dụng trong làm đẹp và chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là trong việc bảo vệ da khỏi tia UV và giữ ẩm cho da.
1.2. Thân Thiện Với Môi Trường
Trồng gấc tại nhà giúp giảm thiểu việc sử dụng hóa chất độc hại trong nông nghiệp, đồng thời cung cấp nguồn thực phẩm sạch và an toàn. Cây gấc còn có khả năng cải thiện chất lượng đất và tăng cường hệ sinh thái tự nhiên trong vườn nhà.
1.3. Tạo Không Gian Xanh Mát
Cây gấc leo giàn tạo bóng mát tự nhiên, làm cho không gian sống của bạn trở nên xanh mát và dễ chịu hơn. Đặc biệt, giàn gấc có thể được sử dụng để làm mát cho những khu vực bị nắng chiếu trực tiếp, giảm nhiệt độ trong nhà vào những ngày hè nóng bức.
2. Chuẩn Bị Trước Khi Trồng Gấc Bằng Dây
2.1. Lựa Chọn Vị Trí Trồng
Gấc là loại cây ưa nắng, do đó, vị trí trồng cây cần được chọn ở nơi có ánh sáng mặt trời chiếu ít nhất 6-8 giờ mỗi ngày. Cây gấc cũng cần một không gian rộng rãi để leo giàn, vì vậy hãy đảm bảo rằng bạn có đủ không gian để cây phát triển.
2.2. Chuẩn Bị Đất Trồng
Đất trồng gấc cần phải tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Bạn có thể sử dụng đất vườn pha cát hoặc trộn đất với phân hữu cơ, mùn cưa để tạo độ thoáng và dinh dưỡng cho cây. Trước khi trồng, hãy xới đất kỹ lưỡng, loại bỏ cỏ dại và các tạp chất khác để đất thật sạch và thoáng khí.
2.3. Chọn Dây Gấc
Việc chọn giống gấc rất quan trọng, bởi nó sẽ ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả sau này. Bạn có thể chọn dây gấc từ những cây gấc khỏe mạnh, không bị sâu bệnh và đã cho trái trong mùa trước. Ngoài ra, nếu bạn không có sẵn dây gấc, bạn có thể mua giống tại các cửa hàng cây giống uy tín.
3. Cách Trồng Gấc Bằng Dây
3.1. Bước 1: Chuẩn Bị Giàn Leo
Trước khi trồng gấc, bạn cần chuẩn bị giàn leo để cây có thể phát triển tốt. Giàn leo có thể được làm từ tre, gỗ hoặc kim loại, với độ cao từ 2-3 mét để đảm bảo cây có đủ không gian leo lên. Bạn cũng có thể tạo giàn ngang hoặc giàn dọc tùy theo không gian và sở thích của mình.
3.2. Bước 2: Trồng Dây Gấc
- Trồng trực tiếp từ dây gấc: Chọn dây gấc khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, cắt thành từng đoạn dài khoảng 30-50 cm. Sau đó, ngâm dây gấc vào nước khoảng 1-2 giờ để kích thích rễ mọc. Trồng dây gấc vào đất, chôn khoảng 2/3 chiều dài của dây, để lại phần ngọn trên mặt đất.
- Trồng từ cây con: Nếu bạn trồng từ cây gấc con đã có rễ, hãy chọn cây con cao khoảng 20-30 cm. Đào hố trồng rộng và sâu hơn bầu cây khoảng 2-3 lần, sau đó đặt cây vào hố, lấp đất và nén chặt để cây đứng vững.
3.3. Bước 3: Tưới Nước Và Chăm Sóc Ban Đầu
Sau khi trồng, tưới nước đều đặn để đất luôn ẩm nhưng không quá ngập úng. Trong thời gian đầu, bạn cần che chắn cây để tránh ánh nắng trực tiếp quá mạnh hoặc mưa lớn làm hư hại cây non. Khi cây bắt đầu phát triển, bạn cần giúp cây leo giàn bằng cách buộc nhẹ dây gấc vào giàn để cây có hướng phát triển.
4. Chăm Sóc Cây Gấc Sau Khi Trồng
4.1. Tưới Nước
Gấc là loại cây cần nhiều nước, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển và ra hoa kết trái. Bạn nên tưới nước đều đặn vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh tưới vào buổi trưa khi nắng gắt. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý không để cây bị ngập úng, vì điều này có thể làm thối rễ và gây chết cây.
4.2. Bón Phân
Cây gấc cần được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để phát triển tốt. Bạn nên bón phân hữu cơ như phân chuồng hoai mục, phân trùn quế hoặc phân xanh vào giai đoạn cây bắt đầu phát triển mạnh. Khi cây ra hoa, kết trái, cần bổ sung thêm phân kali để tăng cường sức đề kháng cho cây và giúp quả phát triển to, đẹp.
4.3. Tỉa Cành
Tỉa cành là một bước quan trọng trong việc chăm sóc cây gấc, giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi những cành khỏe mạnh, từ đó cho năng suất cao hơn. Bạn nên tỉa bớt những cành lá yếu, cành bị sâu bệnh hoặc cành mọc quá dày để giàn gấc thông thoáng, nhận được nhiều ánh sáng.
4.4. Phòng Trừ Sâu Bệnh
Cây gấc có thể bị một số loại sâu bệnh như sâu đục thân, rầy, bệnh nấm mốc… Để phòng trừ, bạn nên thường xuyên kiểm tra giàn gấc, cắt bỏ những phần bị bệnh và sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học hoặc tự nhiên như tỏi, ớt để xua đuổi sâu bệnh.
5. Thu Hoạch Gấc
5.1. Thời Điểm Thu Hoạch
Cây gấc thường ra hoa vào khoảng tháng 6-7 và bắt đầu cho trái từ tháng 10-12. Thời gian từ khi ra hoa đến khi thu hoạch thường kéo dài khoảng 5-6 tháng. Bạn nên thu hoạch gấc khi quả đã chuyển sang màu đỏ cam rực rỡ, vỏ quả căng mọng, vì lúc này hàm lượng dinh dưỡng trong quả là cao nhất.
5.2. Cách Thu Hoạch
Khi thu hoạch, bạn cần sử dụng dao sắc để cắt cuống quả, tránh làm dập nát hoặc gây tổn thương cho quả gấc. Sau khi thu hoạch, quả gấc có thể được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát hoặc chế biến ngay để sử dụng.
6. Kết Luận
Trồng gấc bằng dây là một phương pháp đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm, phù hợp với những gia đình có không gian hạn chế. Bằng cách tuân thủ các bước hướng dẫn từ khâu chuẩn bị, trồng, chăm sóc đến thu hoạch, bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng những cây gấc khỏe mạnh, cho năng suất cao ngay tại nhà. Không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm dinh dưỡng, cây gấc còn mang lại không gian sống xanh mát, gần gũi với thiên nhiên. Hãy bắt tay vào trồng gấc ngay hôm nay để tận hưởng những lợi ích tuyệt vời mà loại cây này mang lại!