Cây nguyệt quế là một trong những loại cây cảnh được ưa chuộng nhất trong nghệ thuật bonsai và cây cảnh trang trí nhờ vào vẻ đẹp thanh thoát và hương thơm đặc trưng. Không chỉ có giá trị thẩm mỹ, cây nguyệt quế còn mang ý nghĩa phong thủy, tượng trưng cho sự chiến thắng và thành công. Tuy nhiên, để cây nguyệt quế phát triển tốt và luôn tỏa hương thơm ngát, người trồng cần phải biết cách chăm sóc đúng kỹ thuật. Bài viết này Cây Cảnh Quảng Bình sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc cây nguyệt quế để cây luôn xanh tốt và phát triển mạnh mẽ.
I. Đặc Điểm Của Cây Nguyệt Quế
1. Đặc Tính Sinh Trưởng
Cây nguyệt quế có tên khoa học là Murraya paniculata, thuộc họ cam quýt (Rutaceae). Cây nguyệt quế thường có thân gỗ, tán lá dày và xanh mướt quanh năm. Lá cây nguyệt quế nhỏ, mọc đối xứng và có mùi thơm đặc trưng. Cây nguyệt quế ra hoa màu trắng, nhỏ nhắn, mọc thành chùm và có mùi hương dễ chịu. Sau khi hoa tàn, cây cho quả nhỏ, hình tròn, màu đỏ hoặc cam khi chín.
2. Điều Kiện Sinh Trưởng Tự Nhiên
Cây nguyệt quế thích hợp với môi trường nhiệt đới và cận nhiệt đới, nơi có khí hậu ấm áp, độ ẩm cao và ánh sáng mặt trời đầy đủ. Trong tự nhiên, cây thường mọc ở những khu vực có đất tốt, thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng.
II. Lựa Chọn Giống Cây Nguyệt Quế
1. Giống Cây Nguyệt Quế
Trên thị trường hiện nay, có nhiều giống cây nguyệt quế khác nhau, từ nguyệt quế lá nhỏ, lá trung bình đến lá lớn. Khi chọn giống, bạn nên cân nhắc đến mục đích trồng cây. Nếu trồng để làm cảnh và bonsai, bạn nên chọn giống nguyệt quế lá nhỏ hoặc lá trung bình vì chúng dễ uốn nắn và tạo dáng đẹp. Nếu trồng để lấy hương thơm, giống lá lớn sẽ là lựa chọn phù hợp vì khả năng tỏa hương mạnh mẽ.
2. Kiểm Tra Cây Trước Khi Mua
Khi mua cây nguyệt quế, hãy kiểm tra kỹ các đặc điểm của cây như lá, thân và rễ. Chọn những cây có lá xanh đậm, không bị vàng úa hoặc có đốm lạ. Thân cây cần phải chắc chắn, không có dấu hiệu nứt nẻ hoặc bị sâu bệnh. Rễ cây cũng cần kiểm tra để đảm bảo chúng chắc khỏe, không bị thối hoặc quá ẩm ướt.
III. Cách Trồng Cây Nguyệt Quế
1. Chọn Chậu Và Giá Thể
Chậu trồng cây nguyệt quế nên có kích thước phù hợp với kích thước của cây, đảm bảo đủ không gian cho rễ cây phát triển. Chậu cần có lỗ thoát nước tốt để tránh tình trạng úng nước. Bạn có thể sử dụng chậu nhựa, chậu đất nung hoặc chậu gốm, nhưng phải đảm bảo khả năng thoát nước tốt.
Giá thể trồng cây nguyệt quế nên là loại đất giàu dinh dưỡng, tơi xốp và thoát nước tốt. Bạn có thể trộn đất thịt với phân hữu cơ và một ít cát để tạo độ thông thoáng cho đất. Nếu có điều kiện, bạn nên bổ sung thêm trấu hoặc mùn cưa để tăng cường khả năng giữ ẩm cho đất.
2. Cách Trồng Cây
Khi trồng cây nguyệt quế, hãy đặt cây vào giữa chậu, sau đó thêm đất vào và nén chặt xung quanh gốc cây. Sau khi trồng, bạn cần tưới nước đều cho cây để đất và rễ cây được gắn kết chặt chẽ với nhau. Đặt chậu cây ở nơi có ánh sáng tốt, tránh ánh nắng trực tiếp trong những ngày đầu tiên để cây không bị sốc nhiệt.
IV. Cách Chăm Sóc Cây Nguyệt Quế
1. Chế Độ Tưới Nước
Nhu Cầu Nước Của Cây Nguyệt Quế
Cây nguyệt quế cần nước để phát triển nhưng không chịu được tình trạng úng nước. Bạn nên tưới nước đều đặn, nhưng cần kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới. Chỉ tưới khi lớp đất mặt đã khô ráo. Vào mùa hè, cây cần nhiều nước hơn, có thể tưới 2-3 lần mỗi tuần. Vào mùa đông, giảm lượng nước tưới xuống 1 lần mỗi tuần.
Phương Pháp Tưới Nước
Khi tưới nước, bạn nên tưới từ từ để nước thấm đều vào đất. Tránh tưới quá nhiều nước một lần vì sẽ làm cho đất bị úng và dễ gây thối rễ. Nếu trồng cây nguyệt quế trong chậu, bạn nên để nước thoát hết ra khỏi lỗ thoát nước sau khi tưới để đảm bảo đất không bị giữ quá nhiều nước.
2. Bón Phân Cho Cây Nguyệt Quế
Loại Phân Bón
Cây nguyệt quế cần được bổ sung dinh dưỡng định kỳ để phát triển tốt. Bạn có thể sử dụng phân bón hữu cơ hoặc phân bón N-P-K (Nitrogen – Phosphorus – Potassium) với tỷ lệ cân đối. Phân bón hữu cơ như phân chuồng hoai mục, phân trùn quế là lựa chọn tốt vì chúng cung cấp dinh dưỡng lâu dài và cải thiện cấu trúc đất.
Thời Gian Bón Phân
Bón phân cho cây nguyệt quế từ 1-2 tháng một lần, tùy thuộc vào tốc độ phát triển của cây. Vào mùa xuân và mùa hè, khi cây đang phát triển mạnh mẽ, bạn có thể tăng tần suất bón phân. Vào mùa đông, khi cây vào giai đoạn nghỉ ngơi, nên giảm lượng phân bón để tránh cây bị “quá tải” dinh dưỡng.
Phương Pháp Bón Phân
Khi bón phân, bạn có thể hòa tan phân bón vào nước và tưới đều lên toàn bộ đất trong chậu. Tránh bón phân trực tiếp lên lá hoặc gốc cây để không làm cháy lá hoặc làm hại rễ cây. Nếu sử dụng phân bón hữu cơ, hãy rải đều phân bón lên bề mặt đất và sau đó tưới nước để phân bón thấm sâu vào đất.
3. Ánh Sáng Và Nhiệt Độ
Ánh Sáng
Cây nguyệt quế cần ánh sáng mặt trời để phát triển, nhưng không thích hợp với ánh nắng trực tiếp trong thời gian dài. Bạn nên đặt cây ở nơi có ánh sáng gián tiếp hoặc dưới bóng râm nhẹ. Nếu trồng cây trong nhà, hãy chọn vị trí gần cửa sổ hoặc nơi có ánh sáng tự nhiên tốt. Trong trường hợp thiếu ánh sáng, cây sẽ phát triển yếu ớt, lá thưa và dễ rụng.
Nhiệt Độ
Cây nguyệt quế phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 20-30 độ C. Vào mùa đông, cây có thể chịu được nhiệt độ thấp, nhưng nếu nhiệt độ giảm dưới 10 độ C, bạn cần đưa cây vào trong nhà để tránh rét. Cây nguyệt quế không thích hợp với môi trường quá nóng hoặc quá lạnh, do đó cần duy trì nhiệt độ ổn định để cây phát triển tốt.
4. Cắt Tỉa Và Uốn Nắn Cây Nguyệt Quế
Cắt Tỉa Cây
Cắt tỉa là một công đoạn quan trọng trong việc chăm sóc cây nguyệt quế, đặc biệt là khi trồng cây làm cảnh hoặc bonsai. Bạn nên cắt tỉa những cành lá khô, bị sâu bệnh hoặc mọc không đúng hướng để duy trì dáng cây đẹp và đảm bảo sự thông thoáng cho cây. Việc cắt tỉa nên thực hiện vào mùa xuân hoặc mùa hè, khi cây đang trong giai đoạn phát triển mạnh.
Uốn Nắn Cây
Nếu trồng cây nguyệt quế để làm bonsai, bạn cần thường xuyên uốn nắn cây để tạo dáng. Sử dụng dây kẽm hoặc dây uốn chuyên dụng để uốn cành theo ý muốn. Quá trình uốn nắn cần được thực hiện cẩn thận để không làm tổn thương cành cây. Sau khi uốn, bạn nên kiểm tra thường xuyên và điều chỉnh nếu cần để đảm bảo cây phát triển theo dáng mong muốn.
5. Phòng Trừ Sâu Bệnh Cho Cây Nguyệt Quế
Sâu Bệnh Thường Gặp
Cây nguyệt quế có thể bị tấn công bởi các loại sâu bệnh phổ biến như sâu đục thân, sâu cuốn lá, rệp sáp, và nấm mốc. Sâu đục thân thường xuất hiện vào mùa mưa, khi độ ẩm cao, chúng tấn công và làm hỏng cấu trúc bên trong thân cây, làm cây suy yếu. Sâu cuốn lá gây hại bằng cách cuốn tròn lá và ăn lá non, làm giảm khả năng quang hợp của cây.
Rệp sáp bám vào lá và thân cây, hút nhựa cây và tiết ra dịch ngọt, gây môi trường cho nấm mốc phát triển. Nấm mốc thường phát triển mạnh ở những khu vực ẩm ướt, tạo ra lớp mốc trắng hoặc đen trên bề mặt lá và thân cây, làm cho cây yếu đi và dễ bị sâu bệnh khác tấn công.
Phương Pháp Phòng Trừ
- Phòng ngừa: Để phòng ngừa sâu bệnh, bạn nên kiểm tra cây thường xuyên, đặc biệt là vào mùa mưa hoặc khi cây có dấu hiệu bất thường. Đảm bảo cây được trồng ở nơi thoáng mát, có đủ ánh sáng và không bị ứ đọng nước, điều này giúp hạn chế sự phát triển của sâu bệnh.
- Sử dụng thuốc trừ sâu: Nếu cây bị sâu bệnh tấn công, bạn có thể sử dụng thuốc trừ sâu sinh học hoặc hóa học để diệt trừ. Các loại thuốc trừ sâu sinh học an toàn hơn cho môi trường và sức khỏe con người, nhưng cần sử dụng đúng liều lượng để đạt hiệu quả. Đối với sâu đục thân, bạn có thể tiêm thuốc trực tiếp vào lỗ sâu đục trên thân cây. Đối với rệp sáp, bạn có thể sử dụng nước xà phòng pha loãng để lau sạch chúng khỏi lá và thân cây.
- Xử lý nấm mốc: Để xử lý nấm mốc, bạn cần cắt tỉa những phần cây bị nhiễm nấm và tiêu hủy chúng để ngăn chặn sự lây lan. Sau đó, phun thuốc diệt nấm hoặc sử dụng các biện pháp tự nhiên như nước tỏi hoặc dung dịch baking soda để tiêu diệt nấm mốc trên cây.
V. Chăm Sóc Cây Nguyệt Quế Vào Mùa Đông
Mùa đông là thời điểm cây nguyệt quế bước vào giai đoạn nghỉ ngơi, do đó, việc chăm sóc cây cần được điều chỉnh để phù hợp với điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
- Giữ ấm cho cây: Khi nhiệt độ xuống thấp, bạn nên mang cây vào trong nhà hoặc đặt cây ở nơi có mái che để tránh gió lạnh. Nếu không thể mang cây vào trong nhà, hãy sử dụng vải phủ hoặc bọc nilon để bảo vệ cây khỏi sương giá.